Zeytinyağı binlerce yıldır yaşamın her alanında insanoğlu ile birlikte. Beslenmenin ve mutfağın temel taşlarından biri olan zeytinyağı tarih boyunca farklı kültürlerde farklı amaçlar için kullanıldı. Dünyanın en eski ve en çok kullanılan yağı, mutfak dışında tıbbi amaçlarla, kozmetikte, günlük yaşamın farklı ihtiyaçlarında, savunma sanayinde ve birbirinden ilginç törenlerde kullanıldı. Kısacası zeytinyağı, yaşamın başlangıcından sonuna kadar her basamakta insanoğlunun tercih ettiği kıymetli bir değer oldu.
Zeytinin insan ile ilişkisi antik dönemden bu yana insan ve zeytinin bir arada olduğunu kanıtlayan bulgularla belgelenmiştir. Geçmişten günümüze ulaşan mitlerde de zeytin ve zeytinyağına ilişkin pek çok anlatı vardır. Yunan mitolojisinde Atina kentine isim verilmesini konu alan destan bunların başında gelir: Poseidon ve Athena yeni kurulan şehre kendi adlarının verilmesini ister. Zeus hangi tanrı insanlığa daha faydalı bir hediye verirse şehre onun adının konulacağını ilan eder. Poseidon güçlü bir savaş atı, Athena ise dalları meyve dolu bir zeytin ağacı hediye eder. İşte o destandan bu güne zeytin ağacı hem bereketi hem barışı, aslında bir anlamda hayatı simgeler.
Zeytinyağının sağlığa faydasını milattan binlerce yıl önce keşfeden insanoğlu bu şifa kaynağı ile bağını her zaman sağlam tutmuştur. Önce, sıcak su yardımı ile bedensel güç ile ezerek, sonra taşlar yardımı ile en nihayetinde de işçiliği daha azaltan buluşlarla her dönemde bu şifalı meyveyi sıkmış ve o mucizevi yağı çıkarmayı başarmıştır. Zeytinyağını besin olarak mutfaklarda kullanan Akdeniz havzasındaki medeniyetlerde zeytin ve zeytinyağı sadece mutfakların baş tacı değil, yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri olmuştur. Yemeklere kattığı eşsiz aroma ile vücuda verdiği güç ve sağlık binlerce yıldır türlü türlü zorluklara karşı var olma mücadelesi veren insanoğlunun destekçisi olup, onun hayatında önemli bir yer tutmuştur.
Zeytinyağı, farklı medeniyetlerde önemli bir besin kaynağı ve kültürel simgedir. Bilimin ulaştığı son noktada zeytinyağının antioksidan ve bağışıklık güçlendirici özelliğini biliyoruz. Ayrıca kalp sağlığını desteklediği, kanser riskini azalttığı, cilt sağlığına iyi geldiği, iltihaplanmalara karşı vücudu güçlendirdiği, beyin ve damar sağlığına katkı verdiği kabul görmüş durumda. Bu besleyici yağın mucizelerini bizzat yaşayarak deneyimleyen insanoğlu, antik çağlardan bu yana zeytinyağını bedenin tedavisi için de kullanmıştır. Vücuttaki çeşitli sorunları masaj yolu ile tedavi ederken zeytinyağı kullanıldığı, özellikle yanık ve yara tedavisinde içinde zeytinyağı bulunan merhemler hazırlandığı çeşitli kaynaklarda yer almaktadır. Sindirim sistemini desteklediği ve bağırsakları rahatlattığı için zeytinyağı kabızlık sorununu gidermek için de sıklıkla kullanılan besin maddeleri arasında bulunmaktadır.
Zeytinyağının en sıra dışı kullanımlarından biri Mısır’da gerçekleşiyordu. Eski Mısır’da mumyalama işlemlerinde zeytinyağının kullanıldığı bilinmektedir. Vücudu korumaya yardımcı olan zeytinyağı yıllara meydan okuyan mumyaların özenli hazırlığında da kendine yer bulmuştu.
Antik Çağ’da Roma’da zeytinyağının savunma hazırlıklarında kullanıldığı da edinilen bilgiler arasında yer alıyor. Silahların ve zırhların paslanmasını önlemek için zeytinyağı kullanıldığı ifade edilmektedir. Hem bu alanda hem de aydınlatma amacı ile kandillerde kullanılan zeytinyağının beslenmede tercih edilen iyi zeytinler yerine, yere düşen, bekleyen ve ezilen kısacası hasar görmüş zeytinlerden üretilen daha düşük kaliteye sahip zeytinyağı olduğu bilinmektedir. İnsanoğlu hayatını devam ettirebilmek için her zaman kısıtlı kaynakları akıllıca kullanmak durumunda kalmıştır.
Zeytinyağı tarih boyunca güzelleşmek amacı ile de kullanıldı. Şimdi olduğu gibi geçmişte de pek çok kozmetik üründe zeytinyağı vazgeçilmezliğini korumayı başardı. Saç ve cilt bakımında doğrudan kullanılan zeytinyağı hem kadınlar, hem de erkekler için tercih edilen bir bakım ürünü oldu. Antik dönemde sağlıklı ve varlıklı insanların yıkandıktan sonra vücutlarını, nemlenmesi ve yumuşatıp güzelleştirmesi için zeytinyağı ile ovdurdukları bilinmektedir. Ayrıca zeytin dalından yapılan taçlar ile zeytin ağacı, insanoğlunun gerçekten başının üzerinde taşıdığı bir takı olarak da güzelliğe hizmet etmiştir.
Zeytin ve zeytinyağı pek çok dinde kutsal kabul edildiğinden, dini törenlerde veya doğum, ölüm, evlilik, yeni eve geçmek, yola çıkmak gibi özel gün ve anlarda kendine ayrı bir yer bulmuştur.
Yaşamımızdaki değerli yeri nedeniyle “altın sıvı” ya da “altın suyu” olarak anılan zeytinyağı dünyanın pek çok yerinde önemli bir besin kaynağı ve kültürel bir simge olmaya devam etmektedir. Akdeniz’in hazinesi zeytinyağı ile insanoğlunun sağlıklı hikâyesi bolluk, bereket, iyilik ve güzellikle devam edip, yeni nesillere ermektedir. Kısacası hayat zeytinyağı gibidir. Eğer kaliteliyse gerçekten tadına doyum olmaz.
